ΧΑΠ: Μια επικίνδυνη νόσος που μπορεί να προληφθεί
Μπορεί η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, γνωστή ως ΧΑΠ, να θεωρείται απειλητική για τη ζωή, είναι δυνατό όμως να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί. Μοναδική, πραγματική θεραπεία είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής του ασθενούς, με πρώτο βήμα τη διακοπή του καπνίσματος και την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών.
Η ΧΑΠ είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος των πνευμόνων που αφορά συνήθως ηλικίες άνω των 40 ετών και προκαλείται από τη στένωση των αεραγωγών (βρόγχων), οι οποίοι μεταφέρουν τον αέρα στις κυψελίδες. Όταν η ΧΑΠ εμφανίζεται, το πάχος των τοιχωμάτων των αεραγωγών αυξάνεται, όπως και η παραγωγή φλέματος, με συνέπεια οι αεραγωγοί να στενεύουν και οι πνεύμονες να αδειάζουν δύσκολα κατά την εκπνοή.
Η βασική της αιτία είναι το κάπνισμα, αλλά και η συστηματική έκθεση σε καπνό και σκόνη και γενικότερα σε επιβαρυμένα περιβάλλοντα όσον αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια ή τα ερεθιστικά αέρια, όπως είναι για παράδειγμα τα ορυχεία. Οι πάσχοντες από ΧΑΠ κινδυνεύουν περισσότερο από καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο του πνεύμονα, ενώ υποφέρουν συνήθως από χρόνια βρογχίτιδα και πνευμονικό εμφύσημα.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι πάσχουν τα τελευταία χρόνια από ΧΑΠ, ενώ υπολογίζεται ότι εντός της επόμενης δεκαετίας η εν λόγω νόσος θα εξελιχθεί στην τρίτη αιτία θανάτου διεθνώς. Το ανησυχητικό δε είναι πως πολλοί πάσχοντες δεν γνωρίζουν καν ότι νοσούν από ΧΑΠ.
Τα συμπτώματα
Ο επίμονος βήχας για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα και μάλιστα κατά κύριο λόγο το πρωί είναι το νούμερο «ένα» σύμπτωμα της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας. Στα συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνονται επίσης η αυξημένη παραγωγή φλέματος, ο συριγμός και η δύσπνοια που ξεκινά όταν ο ασθενής κουράζεται και στη συνέχεια εμφανίζεται ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας. Η δύσπνοια είναι και το σύμπτωμα που οδηγεί στο ιατρείο τούς περισσότερους ασθενείς, οι οποίοι παρέβλεπαν μέχρι τότε τα συμπτώματα του βήχα και του φλέματος, ειδικά αυτοί που είναι χρόνιοι καπνιστές.
Δυστυχώς όταν η δυσκολία στην αναπνοή κάνει την εμφάνισή της, η ΧΑΠ έχει φτάσει πια σε προχωρημένο στάδιο. Στις περιπτώσεις βαριάς ΧΑΠ, ο ασθενής δυσκολεύεται ακόμα και να ανέβει τις σκάλες, ενώ σε προχωρημένα στάδια δεν μπορεί να εκτελέσει την καθημερινή του εργασία και δυσκολεύεται ακόμα και να αυτοεξυπηρετηθεί εντός της οικίας του. Σύμπτωμα της ΧΑΠ είναι και οι αναπνευστικές λοιμώξεις. Μάλιστα, μπορεί να προκληθούν παροξύνσεις των συμπτωμάτων τόσο εξαιτίας των λοιμώξεων όσο και εξαιτίας ενός επιβαρυμένου περιβάλλοντος όπου λειτουργεί ένα τζάκι ή μια ξυλόσομπα. Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια σχετίζεται και με παθήσεις όπως οι αρρυθμίες, οι υπνικές άπνοιες και τα αγγειακά προβλήματα.
Η πρόληψη
Ο ασθενής με τα προαναφερθέντα συμπτώματα πρέπει να σπεύσει στον πνευμονολόγο και να ακολουθήσει ειδική θεραπεία, ανάλογα με τη βαρύτητα της περίπτωσης, προκειμένου να επιβραδυνθεί η νόσος και να αποφευχθούν οι παροξύνσεις. Η διακοπή του καπνίσματος είναι καταλυτική για τη ΧΑΠ, αλλά και γενικότερα η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής, με καλύτερη διατροφή και συστηματική άσκηση.
Η ΧΑΠ διαγιγνώσκεται με τη σπιρομέτρηση, μια εξέταση που πρέπει οι καπνιστές, αλλά και όσοι έχουν τα συμπτώματα της ΧΑΠ, να κάνουν σε συνεννόηση με τον πνευμονολόγο τους.
